Znalezienie odpowiedniego projektu domu nie jest wcale takim łatwym zadaniem. Katalogi pełne są różnych propozycji, z których można wybierać w zależności od swoich potrzeb, a także przede wszystkim możliwości finansowych.
Biura projektowe coraz częściej biorą pod uwagę fakt, że ich klienci dysponują bardzo ograniczonymi budżetami. Nie da się ukryć, że w ostatnich latach koszty budowy domu znacznie poszły w górę. Wynika to z podniesienia cen materiałów budowlanych, a także z powodu wzrostu kosztów robocizny. Oba te czynniki sprawiają, że w tej chwili budowa jest niezwykle dużą inwestycją. Większość osób finansuję budowę z kredytu, który następnie będą spłacać przez wiele lat. Tym bardziej jest to decyzja, którą trzeba przemyśleć pod każdym możliwym kątem. Dotyczy to także wyboru odpowiedniego projektu.
Znalezienie projektu to decyzja, którą podejmujemy praktycznie na samym początku budowy. Oczywiście wcześniej powinniśmy znaleźć działkę budowlaną, na której zrealizujemy naszą inwestycję. Działka zawsze powinna być pierwsza, ponieważ to od jej kształtu i wielkości będzie przynajmniej w pewnym stopniu uzależniony wygląd projektu budynku. Na przykład możemy zdecydować się na budowę dużego, rozłożystego domu parterowego tylko w sytuacji, kiedy dysponujemy dosyć dużym obszarem.
Przed przeglądaniem katalogów z projektami musimy również ocenić swoje możliwości finansowe. Dla wielu osób oznacza to oszacowanie na jaki kredyt w banku mogą sobie pozwolić, co zależy od wielu czynników, głównie od wysokości osiąganych dochodów. Banki stawiają konkretne wymagania, które niestety nie każdy spełnia. Jedną z poważnych przeszkód dla wielu osób jest między innymi posiadanie wkładu własnego, stanowiącego określony procent kredytu, który chcą zaciągnąć. Kiedy mniej więcej oszacujemy jaki przedział cenowy nas interesuje, możemy przystąpić do przeglądania dostępnych katalogów przygotowanych przez biura projektowe. Zazwyczaj przy projektach podawany jest szacowany koszt budowy, trzeba jednak pamiętać, że w praktyce może on wzrosnąć z powodu różnych czynników.
Obecnie popularne są dosyć oszczędne budynki, których budowa nie jest związana z bardzo dużymi kosztami. Najbardziej ekonomiczny jest dom parterowy bez garażu. Coraz częściej rezygnuje się z piwnicy. Oczywiście piwnica przydaje się na różnego rodzaju pomieszczenia gospodarcze, na przykład kotłownię i garaż, jednak trzeba liczyć się z tym, że jej budowa jest dosyć kosztowna. Dodatkowo piwnica będzie w dużym stopniu zwiększać koszty eksploatacji budynku, na przykład ze względu na to, że spowoduje duże straty ciepła. Piwnice były standardowym rozwiązaniem w czasach kiedy działku budowlane były małe i na przykład brakowało miejsca na dostawienie garażu obok budynku.
Kolejnym bardzo popularnym rozwiązaniem jest poddasze użytkowe. Takie poddasze również wpływa na obniżenie kosztów budowy, ponieważ pozwala na zyskanie większej ilości przestrzeni bez konieczności inwestowania w dodatkową kondygnację. Przy oglądaniu budynku z takim poddaszem trzeba jednak wziąć skosy, które będą w dużym stopniu wpływać na zmniejszenie faktycznej wielkości powierzchni użytkowej. To, co na planie wydaje się przestronną sypialnią, w praktyce może okazać się niezbyt wygodną, ciasną klitką, właśnie ze względu na duże skosy sufitu. Także zagospodarowanie poddasza może okazać się dosyć kłopotliwe, na przykład dobranie odpowiednich mebli, które będzie można dopasować do tych pomieszczeń.
Oczywiście jeśli dysponujemy większymi funduszami możemy także zdecydować się na bardziej kosztowne opcje. Nie ma problemu ze znalezieniem projektów dużych willi i wygodnych, przestronnych posiadłości. Na pewno interesującym rozwiązaniem są nowoczesne projekty domów. Charakteryzują się one przede wszystkim dużą funkcjonalnością. Ogromną wagę w nowoczesnej architekturze przykłada się do przestronności. Przede wszystkim unika się wszelkich przegród w pomieszczeniach, czyli używania ścianek działowych. Otwarta kuchnia należy do nowoczesnych trendów. W bardzo oryginalnych projektach można się spotkać nawet z otwartymi łazienkami. Oczywiście nie musimy posuwać się aż tak daleko. Nowoczesne budynki są często parterowe, z płaskim dachem oraz z dużą ilością okien. Przy wyborze takiego rozwiązania trzeba się na pewno zastanowić, czy ten budynek będzie pasował do sąsiednich domów pod względem architektury. Postawienie budynku, które będzie się znacznie odróżniał na tle sąsiednich projektów nie jest dobrym pomysłem. Nowoczesne domy sprawdzą się więc na dużej działce, gdzie nie ma innych budynków w bezpośrednim sąsiedztwie.
Kiedy już określimy jaką wielkość powinien mieć nasz dom, możemy również zastanowić się nad najbardziej praktycznym rozkładem pokoi. Jak już zostało wspomniane obecnie obowiązuje trend otwartych kuchni, które są połączone z salonem. W wersji minimalistycznej możemy się nawet zdecydować jedynie na niewielki kuchenny aneks. Takie rozwiązanie oczywiście sprawia, że wnętrze domu wydaje się dużo bardziej przestronne, jednocześnie jednak może przysparzać problemów. Jeśli często gotujemy i lubimy spędzać dużo czasu w kuchni, prawdopodobnie lepiej zdecydować się na oddzielenie tego pomieszczenia od salonu, co zapewni większy komfort pozostałym domownikom. Jeśli oddzielimy kuchnię, nie będziemy się również musieli martwić o to, że goście przypadkiem zobaczą bałagan po gotowaniu i górę brudnych naczyń w zlewie.
Standardowo na parterze znajduje się salon z kuchnię oraz łazienka, a na piętrze sypialnie. Jest to na pewno praktyczny i funkcjonalnych rozkład. Ilość sypialni oczywiście będzie odpowiadała liczbie członków rodziny. Być może będziemy również potrzebowali gabinetu do pracy, w którym będziemy mogli odciąć się od domowego harmideru. Jeśli nie możemy znaleźć domu, którego projekt idealnie odpowiada naszym potrzebom, nie powinniśmy się tym przejmować, ponieważ po zdecydowaniu się na konkretną propozycję będziemy mogli zlecić wprowadzenie kilku zmian.
Oczywiście innym rozwiązaniem jest także zlecenie architektowi przygotowania projektu od postaw, zgodnie z naszym indywidualnym zamówieniem, w którym możemy dokładnie określić rozkład pomieszczeń oraz kształt samego budynku. Na szczęście ilości gotowych projektów domów jest naprawdę ogromna, więc zatrudnianie architekta w większości przypadków nie jest potrzebne. Takie rozwiązanie może się okazać niezbędne jedynie w przypadku jeśli mamy bardzo specyficzne potrzeby, na przykład chcemy prowadzić w domu gabinet lekarski, sklep lub gabinet usługowy.